Harmonieleer is de kennis van de akkoorden en de verbindingen tussen deze akkoorden.
Anders gezegd: de kennis van harmonieën en de harmonische verbindingen.
Deze kennis komt uit de muziekgeschiedenis. Reeds honderden jaren geleden was er sprake van
meerstemmige muziek en wanneer we te maken hebben met meerdere tonen die tegelijkertijd klinken en die weer gevolgd
worden door andere tonen, dan is er sprake van harmonische verbindingen.
De harmonieleer heeft dus een rijke geschiedenis. In iedere periode uit de geschiedenis kwamen er uitbreidingen
van mogelijkheden in akkoorden en hun verbindingen. Diverse bekende componisten hebben hun invloed gehad op de
ontwikkeling van de harmonische verbindingen. Een klein voorbeeld van bekende namen:
Bach, Beethoven, Wagner, Bruckner, Tsjaikovsky, Puccini, Mahler, Sibelius, Debussy, Rachmaninov, Gershwin.
Uit deze geschiedenis zijn regels en richtlijnen ontstaan, die we tegenwoordig nog steeds toepassen om de
klassieke harmonieleer te leren. Eén van die regels is bijvoorbeeld:
Bij het spelen van akkoorden proberen we alle akkoorden volledig te laten horen en zelfs verdubbelen we wel eens
akkoordtonen. Je mag de grondtoon en de kwint gerust verdubbelen, maar de terts liever niet.
Dat klinkt niet zo mooi.
Tegenwoordig zijn de regels voor akkoorden geheel anders geworden dan in Beethoven's tijd. Maar het kan je helpen
om toch kennis te nemen van de oude regels...
Wat is nu eigenlijk een akkoord? Heel eenvoudig gezien kun je alle akkoorden op de volgende manier samenvatten:
- We schrijven de 5-tonenrij met de juiste toonsafstanden: hele-hele-halve-hele.
- Van deze 5-tonenrij nemen we de 1e, de 3e en de 5e toon en dan hebben we het majeur-akkoord.
- Verlagen we dan de 3e, de terts dus, dan ontstaat het mineur-akkoord.
- In het voorbeeld zie je de 5-tonenrij van C en daarmee maken we het C-majeur en C-mineur akkoord.
- Er zijn 12 verschillende tonen in een toonladder, dus kun je in totaal 12 x 2 akkoorden samenstellen: 12 majeur en 12 mineur.
